+7 (727) 267-28-83

серәліӨнер бөлімінің оқу залында белгілі қазақ театр және кино актері, Қазақ КСР Халық әртісі, Социалистік Еңбек Ері, Үшінші дәрежелі Сталин сыйлығының лауреаты Серәлі Қожамқұловтың 125 жылдығына арналған «Қазақ өнерінің Серкесі» атты кітап көрмесі ұйымдастырылды.

Серәлі Қожамқұлов 1896 жылы Дала генерал-губернаторлығының Торғай облысы Қостанай ауданының 13-ауылында дүниеге келген. Әкесінен ерте айрылды. 1907 жылдан бастап ол өзінің туған ауылында бақташы болды. 1913-1916 жылдары Челябинск облысының Троицк қаласындағы «Уазифа» татар мектебінде оқыды. 1917 жылы ол өзінің туған ауылына оралды. 1919 жылдан бастап Азамат соғысының қатысушысы, Әліби Жангелдиннің басқаруымен партизан отрядында соғысқан.               

1920 жылдан  Татар білім беру институты филология факультетінің студенті. 1923 жылы наурызда ол сырқаттанып, туған ауылына қайта оралады. 1923 жылғы қараша айынан бастап Қостанай сот округінде тергеуші болып қызмет атқарды.                                  

Ол алғаш рет 1920 жылдары «Қызыл керуен» труппасының жұмысына белсене қатысып, өз қабілетіне назарын аударды. 1922 жылы ол басты рөлдердің бірін сомдап, Мұхтар Әуезовтің «Еңлік-Кебек» трагедиясын сахналауға қатысты. Қазақтың алғашқы кәсіби актерлерінің бірі. 1925 жылы С. Қожамқұлов Қызылордада жаңадан ұйымдастырылған алғашқы кәсіби қазақ театрына режиссер ретінде шақырылды. Театрдың алғашқы қойылымы 1926 жылы 13 қаңтарда өтті, ол режиссер С.Қожамқұловтың «Алтын сақина» («Алтын сақина») спектаклі болды. Сол жылдары ол И.Байзақов, Қ.Жандарбеков, А.Қашаубаев, Қ.Қуанышбаев, Е.Өмірзақов және Ж.Шанин сияқты талантты тұлғалармен қызметтес болды. С.Қожамқұловтың күш-жігерінің арқасында осы театр сахнасында М.Әуезовтің «Бәйбіше – тоқал», «Халық мектебі», Б.Майлиннің «Қалпе», Ө.Оспановтың «Зарлық», Н.Гогольдің «Неке» пьесалары қойылды.                            

Замандастары оның образға таңғажайып енуін, сахналық техниканы бұзбай дыбыстық интонацияларды дәл жеткізе білетіндігін, «кішкентай адамдардың» образдарын құрудағы шеберлігін, рөлдің күлкілі мазмұнын және кейіпкерлердің ішкі трагедиясын жеткізе білетіндігін атап өтті. Ол, әсіресе комедиялық рөлдерді сәтті сомдайтын.           

Ол киноларда ойнады. Рөлдерінің аздығына қарамастан (өзінің кино мансабының 42 жылы ішінде 22 фильмде ойнады), қазақ киносының тарихына таңғажайып кейіпкерлердің бірі ретінде кірді, көрермендер оны жақсы көреді. Алғашқы рөлі «Дала әндері» фильмінде болды (1930). Актер, әсіресе «Амангелді» (1938), «Абай әндері» (1945), «Баку шамдары» (1950), «Махаббат поэмасы» (1954), «Қыз-Жігіт» (1955), «Біздің аяулы дәрігер» (1957), «Сақалсыз алдамшы» (1965). фильмдеріндегі рөлдері үшін даңққа бөленді.          

С.Қожамқұлов өзінің қайталанбас сахналық шеберлігі үшін ордендермен және медальдармен марапатталған, ол КСРО және Қазақ КСР-нің түрлі сыйлықтарының лауреаты, «Қостанай қаласының Құрметті азаматы». 

С.Қожамқұлов 1979 жылы 31 желтоқсанда Алматыда қайтыс болды.

Сіздерді кітап көрмесіне шақырамыз!