+7 (727) 267-28-83

розаб

Өнер бөлімінің оқу залында Қазақстан Республикасының халық әртісі, КСРО халық әртісі, Халық Қаһарманы, опера және эстрада әншісі, сопрано, қазақ халық әндері мен әлем халықтарының әндерін орындаушы Роза Бағланованың 100 - жылдығына арналған «Халқымның қаһарман қызымын» атты кітап көрмесі ұйымдастырылды.

Роза Тәжібайқызы Бағланова 1922 жылы 1 қаңтарда Қызылорда облысы Қазалы қаласында дүниеге келген. 1939 жылы мектепті бітіргеннен кейін Роза Бағланова Қызылорда педагогикалық институтына оқуға түсіп, 1941 жылға дейін сол оқу орнында оқыды. Содан кейін Ташкентке қоныс аударып, Ташкент тоқыма институтының студенті болды. Ташкентте ол опера әншісі, Өзбек филармониясының директоры Кари Якуповпен кездесті, ол Бағланованың әншілік қабілетін жоғары бағалап, оған өзбек филармониясының мемлекеттік ән-би ансамбліне жұмысқа орналасуға көмектесті.

Ұлы Отан соғысы басталысымен Роза Бағланова майдандық концерттік бригада құрамында өнер көрсетті. Оның майдандағы концерттері зор табысқа ие болды, ол Лидия Русланованың репертуарынан әндер мен әуенді тақпақтарды, соның ішінде «Ах, Самара-городок» әнін шырқады. Әнші өзінің майдандық жолын 1945 жылы мамырда Берлинде аяқтады.

1947 жылы Роза Бағланова Өзбекстаннан Қазақстанға оралды және 1949 жылға дейін Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театрының, Жамбыл атындағы республикалық филармонияның әншісі болды, ал 1960 жылдан бастап «Қазақконцерт» бірлестігінде 50 жыл бойы жұмыс істеді.

Роза Бағланованың репертуарында әлемдік опера өнерінің шығармалары, қазақ халық әндері, заманауи композиторлардың әндері болды. Ол бүкілодақтық деңгейде танылған қазақ әншілерінің алғашқысы болды. 1955 жылы Р.Т. Бағлановаға «Қазақстанның халық әртісі», ал 1967 жылы «КСРО халық әртісі» атағы берілді. 1996 жылы «Қырғызстанның халық әртісі» атағына ие болды.

Оның көптеген үкіметтік марапаттары мен атақтары болды. 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысы кезіндегі жанқиярлығы мен жеке ерлігі үшін ол «Жауынгерлік еңбегі үшін» және «1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Германияны жеңгені үшін», «Еңбектегі ерлігі үшін» және т.б. медальдармен марапатталды.

Ленин, «Еңбек Қызыл Ту», «Халықтар Достығы», «Құрмет Белгісі», «Отан» ордендерімен марапатталған. Қазақстан Республикасының «Халық Қаһарманы» жоғары атағына ие болды.

Бағланова Роза Тәжібайқызы бүкіл дәуірдің ұлттық символы болып табылады: ол А. Вертинскиймен, Г. Улановамен, М. Плисецкаямен, И. Ильинскиймен, А. Райкинмен, ұлы С. Рихтермен және Д. Шафранмен бір сахнада тұрды. Ол И. В.Сталин, Н. С. Хрущев, Л. И. Брежнев, Ким Ир Сен, Мао Цзэдун сияқты көптеген әлемдік мемлекет қайраткерлерімен жеке таныс болды. Джавахарлала Неру және Индира Гандиде екі рет қонақта болды. Р. Бағланова Кеңес Одағының қалаларында сәтті концерттер өткізіп, КХДР, Үндістан, Швеция, Финляндия, ГФР, Венгрия, Чехословакия, Польша, Сирия, Ливан, Италия, Алжир және т.б. әлемнің көптеген елдерінде гастрольдік сапармен болды.

Роза Бағланова туралы көптеген кітаптар жазылды, поэтикалық шығармалар жинақталды, деректі фильмдер түсірілді. Оның есімі әлемдегі әйелдер туралы ағылшын-американдық «Кто есть кто» энциклопедиясының алғашқы басылымына енген.

2011 жылғы 7 ақпанда Р. Бағланова мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Мәдениетті, білім беруді және әлеуметтік бағдарламаларды қолдау қорының» президенттік стипендиясымен марапатталды. Ұлы әнші 2011 жылдың 8 ақпанында қайтыс болды.

2021 жылы Қазақконцертке Роза Бағланованың есімі берілді.

Көрменің мақсаты - көрнекті әншінің өмірлік және шығармашылық жолын еске түсіру, патриоттық сезімді оятып, Отанға, өнерге, музыкаға деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.

Кітап көрмесінде аңызға айналған әнші Роза Бағланованың өмірі мен шығармашылығының бірегей аспектілерін бейнелейтін кітаптар ұсынылған:       У. Иманбаева «Ах, Самара-городок!» - өмірлік жалғасын тапқан ән, Роза Бағланованың «Айналайын халқымнан еркелеткен», К. Абдухалимовтың «Кітап-альбом» Роза Бағланова», А. Қоразбаев, А. Сәдуақасовтың «Өнер әлеміндегі «Қазақконцерт». 50 жыл», Б.Қожырұлы «Қазақ елінің атақты музыка өнерпаздары», Д. Әшімбаев «Кто есть кто в Казахстане: Библиографическая энциклопедия», «Искусство Алматы в персоналиях». Сондай-ақ, оқырмандарға мерзімді басылымдар беттерінде сипатталған аты аңызға айналған әншінің өмірі, ән шығармашылығы туралы сұхбаттар мен әңгімелер қызықты болары сөзсіз. Сонымен қатар, оқырмандар винилді күйтабақтардағы Роза Бағланованың ерекше дауысы бар жазбаларды тыңдай алады.

 

Кітап көрмесіне шақырамыз!